سیاستءُ ُ سیاسی ورکرےءِ زمہ واری
نبشتہ کار: یاسر جی ایم
یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارھے ءِ واکدارانی سرا اے الم اِنت کہ آھمک وھدانی تھا پہ وتی ادارہءِ بنجاھی پروگرامءِ دیمءَ برگ ء ُ آئیءِ دیمروی دیگءِ ھاترا وتی سنگت ء ُ باسکانی زھنی تربیتءَ بہ کن اَنت، تا کہ ادارھانی باسکانی زھنی بودءُ باش مھکم بہ بنت ء ُ آ وتی سیاسی ءُ آشوبی زمہ واری آں شریءَ سرپد بہ بنت ء ُ وتی پروگرامءَ دیمءَ برت بہ کن اَنت۔ اے نبشتانک ھمے تربیتی سپرءِ لیکہ ءُ ھیالانی باروءَ یک کَسانیں کوشستے کہ ایشیءِ تھا ھمے جھد کنگ بوتگ کہ یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارھےءِ ورکرےءِ بنیاتی زمہ واری کجام اَنت، آشوب چہ یک سیاسی ء ُ آشوبی ورکرےءَ چےءِ لوٹءَ کنت، یک آشوبی کسے ءَ پہ اے ھم الم اِنت کہ آ مدام وتی ادارہ ءِ پروگرام ء ُ وتی جندءِ طریقہ کارانی سرا چار ء ُ بِہ چار بہ کنت، تا کہ آ بہ زانت کہ منی ء ُ منی ادارہ ءِباسکانی تربیتی معیارکجام جاہءَ اوشتوک اِنت۔
اے وھداں بلوچ چاگردءِ تھا بازیں سیاسی ءُ آشوبی گَل ، کمیٹی ءُ ادارہ جتا جتااِیں پروگرامانی سرا جتا جتااِیں لیکہ آنی بنیاتءَ وانگ ءُ زانگی چست ءُ ایرانی سرا کار کنگءَ اَنت ، کہ آھانی سرکل ءُتربیتی دیوانانی تھا باز اَنچیں بنیاتی جُست یا گپ ء ُ گال اَنت کہ آ مدام گوں آھاںھمگرنچ اَنت، بہ زانکہ آھانی سرا ھمینکس گپ ء ُ تران آھانی سرکل ءُ دیوان آنی تھا بوتگ کہ آ نوں پہ ھبرءَ بگندئے کوھن بوتگ اَنت بلئے ھمے گپ ء ُ گالاں وھدے کہ ما آھانی عملءِ جاہءَ چار اِیں تاں باز جاھاں اَنچو سرپد بَہ اِیں کہ اے مردم وَ چوشیں کسہ ءِ جندءَ سرپد نہ اَنت، اے چار اِیں کہ ھمے جُست یا گپ ء ُ گالانی جند چے اَنت۔ پہ درور:۔
سیاست چیءَ گُش اَنت، آئیءِ مانا ء ُ متلب چی اَنت، چون کنگ بیت۔ ادارہ چیءَ گُش اَنت، آئیءِ کار چون بنت۔؟ یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارہ یے ءِ مراد چے اِنت۔ یک کَسے (فردے)چے پیم یک آشوبی زمہ واریں ورکرے جوڑ بوت کنت۔؟ یک سیاسی ادارہ یےءِ تھا یک سیاسی باسکےءِ گوں دومی سیاسی باسکےءَ سیاسی اڑاند (اختلافات) بوت کن اَنت، یک سرپد ء ُ لائک اِیں سیاسی باسکے وت ماں وتی میانءِ ھمے اڑانداں چے پیم گیشّین اِیت۔؟تنقیدکاری ء ُ مکالمہ چے اَنت، آشوبی ادارھے ءِ باسکانی گورءَ اِشانی اھمیت چے اِنت۔؟ادارھانی تھا یک رشتہ یے کہ آ سنگتیءِ نامءَ چہ زانگ بیت، اے سنگتی رشتہ ءِ معیار چے اِنت، یک سنگتےءِ گورا وتی دومی سنگتءِ شرپ ء ُ اھترام چون بہ بیت۔؟ یک باسکےءِ گپ ء ُ گال ء ُ عملی کارانی تھا سیاسی جرات ءِ تقاضہ چے اِنت۔؟ ھمک باسکے وت یک زاتےءِ ھم واھند بیت، ادارہ ئِے کارانی میانءَ آئیءِ زات چے پیمیں ھیسیت یے بہ داراِیت ء ُ آئیءِ ادارہ ئِے کارانی میانءَ زاتی واھشتانی ھیسیت چے بہ بیت۔؟ما گنداں کہ چاگردانی تھا مثبت ایں شکلاں سیاسی ءُ آشوبی ادارہ وھدے کہ پاد کاینت تہ آھانی دیمءَ چاگردءِ کم پکریں ٹولی ،کمیونٹی ءُ مردم پاد کاینت ، ادا اے جست پاد کیت کہ یک مثبت اِیں سیاسی ءُ آشوبی ادارھےءِ دیمءَ جتائیں شکلانی رکاوٹ وھدے کہ پاد کاینت،گڑاکجام رکاوٹءِ دیم چے پیم ء ُ کجام ھدءَ دارگی اِنت۔؟
اے دُراہ بنیاتی لھتیں اَنچیں اھمیں جست اَنت کہ یقینا مرچی ھمک سرپد اِیں آشوبی ورکرے اشانی پسہءَ تاں یک ھدےءَ شریءَ سرپد اِنت۔ بلئے پدا ھم اے بنیاتی لوٹانی دیمءَ کنگ ء ُ مدام وتی جندءَ ماں خود تنقیدیءِ چماںچارگ یک زمہ داریں ورکرےءِ زمہ واری اِنت۔ یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارہ یےءَ گوں بندوکیں یک ورکرےءِ زمہ واری بیت کہ آ مدام وتی زات ء ُ وتی زرتگیں زمہ واریءِ ڈبّہءَ دیم پہ دیم بہ کنت ء ُ بہ چار اِیت، چے من ھما کارءِ کہ زمہ واری زرتگ من آئیءِ جندءَ سرپد آں، آئیءِ بنجاھی پروگرامءَ زان آں، منی گِچتگ اِیں پروگرامءِ دیمءَ منی زاتءِ ارزشت چے اِنت، وتی زات ء ُ زاتی واھشت وتی ادارہءِ پروگرامءِ دیمءَ تاں کجام ھدءَ دارگی اَنت، زاتی کار یا کہ ادارہءِ پروگرام پمن کجام چیزءِ ارزشت گیش بہ بیت، من وتی زاتءَ پہ ادارہءَ ندر بہ کن آں یا کہ ادارہءَ زاتءِ جھلءَ چیر بہ ترین آں ء ُ یا کہ اے دراھیں چیزانی یک لمٹے بہ دارآں، منی زاتءِ تھا چوشیں چیزے نیست کہ آئیءَ چہ منی اھمیں مکسد تاوان بار بوگءَ اِنت، یا کہ دیمءَ بیت اِنت۔؟ اے دُراھیں گپ ء ُ ھبر المی اِنت کہ ھر وھدءَ یک سیاسی ورکرےءِ زھنءَ انچوش گردش بہ کن اَنت چو کہ جانءِ شھرگءِ ھون، چیءَ کہ ھمے جست ء ُ اشانی پسو یک سیاسی ء ُ آشوبی ورکرےءَ آئیءِ تربیتی معیارءَ پیش دار اَنت۔
نوں ھمے گپ ء ُ گال یا کہ جست ء ُ پرسانی پسو انی زانگءِ جھدءَ کن اِیں، بندات ءَ ایش بہ زان اِیں کہ سیاست چیءَ گُش اَنت ء ُ آئی ءِ مانا ء ُ متلب چے اَنت۔؟
یک زانتکارےءِ گُشگ اِنت کہ ”اَبرمی ھسابءَ ھمک مردم یک سیاسی جانورے۔“ بزانکہ سیاست ھمک مردم ءِ میانءَ یک ساڑی اِیں عمل یے، سیاستءِ کار سماجی جیڑھانی گیش ء ُ گیوار کنگ، سیاست فردی ء ُ اجتمائی ھردو شکلاں بوت کنت، چونھا فرد اَنت کہ اجتماعی شکلءَ دیمءَ کاینتء ُ چاگردی جیڑہ ھم چہ چاگردءِ یک یک گِسےءَ چہ دیمءَ کاینت ء ُ اجتماعی جیڑہ جوڑ بنت۔ مروچی چاگردانی مردم اجتماعی صورتءَ جتا جتائیں لیکہ آنی بنیاتءَ سیا سی ادارھانی شکلءَ یکجاہ اَنت ء ُ وتی چاگردانی دیمروئی ءِ ھاترا جتائیں دروشماں جد ء ُ جھد کنگءَ اَنت۔ ھمیش ھبرانی گیش اِیں سرپد بوگءِ ھاترا یک درورے زور اِیں، کہ چاگردی کجام جیڑہ، جیڑہ کجام بنیاتءَ ودیگ بنت۔؟
پہ درور:۔ یک چاگردےءِ تھا کہ آئیءِ ورنا ء ُ مردم نشہ، دزی، ڈنگی ء ُ انچیں چاگردی سلکاری آنی آماچ اَنت،انچوش کہ چاگرد بہ زان سماج اے وھداں جتا جتائیں کہول (خاندان) آنی تھا بھر ء ُ بانگ اَنت، زاھر اِنت کہ ھمے سلکاری کہ چاگرداِش پیڑاتگ اشیءِ اسرات چاگردءِ گیشتریں کہولانی تھا کپ اَنت، ھمک کہولءِ تھا یک نشھی یے، یک دُزّے، یک دگہ ناشریں کسے ھست بیت، اگاں اَنچائیں ھسابءَ ما اے جیڑھاں بہ چار اں تاں اے چاگردءِ ھمک خاندانانی گس آنی تہءِ انفرادی جیڑہ اَنت، بلئے راستی ءَ کسے ھمے جیڑھانی پشدرءِ سرا بہ جیڑ اِیت، تہ آ زانت کہ اے جیڑہ ابرمی جیڑہ وَ نہ اَنت، الم چاگردءِ تھا ھما چاگردی نظام کہ ھست اِنت کہ آ وتءَ چاگردءِ زمہ دار گش اِیت،ھمائی ءِ سوَب یا کہ نزوری ءُ پیداوار بنت، گڑا ادا ما سرپد بَہ اِیں کہ اے چاگردءِ واجہ نہ لوٹگءَ اِنت کہ اے چاگردءِ مہلوک شریں مردم جوڑ بہ بنت، چاگرد واجہ یک سیاسی لیکہ یے ءِ بنیاتءَ اے چاگردءِ مردماں تاراج کنگءَ اِنت، آئیءِ سیاسی لیکہ وتی پائیدگانی بنیاتءَ اِنت، (آئیءِ پائیدگ وتی یک ٹولی ءِ پائیدگ ھم بوت کن اَنت، زاتی خاندانی پائیدگ ھم، ملک ء ُ راجےءِ سیاسی ء ُ معاشی پائیدگ ھم بوت کن اَنت) ادا مردمانی وشی نہ وشی، شری ،ھرابی، تباھی ء ُ بربادی، مرگ ء ُ زند آئیءِ لیکہءِ دیمءَ مانایے نہ دار اَنت۔ بگندئے آئیءِ لیکہ ھمیش بیت کہ اے مردمانی مرگ منی چاگردءِ گھتری اِنت، چاگردءِ گھتریءِ مراد منی نظام ء ُ نظامءِ لیکہءِ منوگرانی پائیدگ اَنت۔ شعوری بنیاتءَ اے نظام واجہءِ اے عمل یک سیاسی عمل یے گُشگ بیت۔
دومی نیمگءَ ھمے چاگردءِ نیامءَ یک سلامت ء ُ سرپدیں کسے پاد کیت کہ آھمے چاگردی سلکاری آنی پشدر ء ُ آسر ءَ سرپد بیت ء ُ بنداتءَ تھنا اے جیڑ اِیت کہ اے چاگردی مردم کُشیں نظام جوان نہ اِنت، اشیءِ ھلاپءَ مارا پاد آھگ ء ُ کار کنگ لوٹ اِیت، تا کہ چاگردی زندگی شرتر ء ُ گھتر بہ بیت، چاگردءِ اے مردم (منی برات، کس، ازیز، ھمساھگ ء ُ سیاد کجام ھم کسے کہ آئیءِ سیادی گوں مئے چاگردءِ بھرےءَ اِنت)آنی زندگی گھتر بہ بیت، اشانی گھتری چاگردی نظامءِ گھتری اِنت۔ادا بزانکہ ھمے کَس یک سیاسی شعورے دار اِیت، سیاستءِ بنیاتی عمل ھمے سیاسی شعور اِنت کہ آ ھمے کسءَ چہ آئیءِ چاگردی ھستیں حکمرانءِ نظامءَ جتا جیڑگ ء ُ بغاوت پرماھگءَ اِنت۔
دیمترا ھمے کس وتی چاگردءِ کش ء ُ گوراں چار اِیت کہ من ھمے عملءَ چے پیم بندات بہ کن آں۔؟تاں الم چاگردءِ تھابنداتءَ آئیءَ وتی ھمپکری چندے ورنا ء ُ مردم رس اِیت کہ آ اوں ھمائیءِ ھم پیمءَ (یک ھساب) جیڑگءَ اَنت، چیءَ کہ دو ھمساھگ اَنت کہ یکیں آسءَ سُچگءَ اَنت۔ اولی کَس وتی جتائیں لیکہ ءَ گوں وتی ھمے پکری ایدگہ کَساں گوں گپ ء ُ گال کنت ء ُ اے دُراھیں کَسانی گڑی پیسلہ ایش بیت کہ ما ھستیں نظامءِ ھلاپءَ یکجاہ بَہ اِیں ء ُ گوں یکجاھی ءَ کار کن اِیں۔وھدے کہ ھمے شنگ ء ُ شانگیں پکر ء ُ ھیالانی یک لیکہ یےءِ منوگریں کس(فرد) یک یکجاھیں دروشمےءَ کہ پہ وتی مکسدءِ سرا جدجھد کنگ ءِ ھاترا یک ٹولی ءِ دروشمءَ کہ دیمءَ کاینت تاں ایش ٹولی یک ادارھے گُشگ بیت، ادارہ بہ زانکہ یک پروگرامےءِ سرا فردانی یک یکجاھیں شکل ء ُ دروشمے۔ سیاسی شعورءِ بنیاتءَ جوڑ بوتگیں اے ادراہءَ ما سیاسی ادارھے گوش اِیں۔
اے مردمانی تھا سیاسی شعور ھست اَت کہ آسماج واجہءِ سیاسی نظامءَ سرپد بوت اَنت۔ سیاسی شعورءَ پد،سیاستءِ ترزءِ کارانی دو پُر اھمیں چیزانی تھا یکے سیاسی زانت اِنت ء ُ دومی سیاسی جد ء ُ جھد، ما برزءَ دیست کہ ھما ورناءِ سیاسی لیکہ، سیاسی شعورءِ بنیاتءَ سیاسی ادارھےءِ ھیسیتءَ وجودءَ اتک، بلئے تھنا چیزے کَسانی یکجاہ بوگ کار نہ دنت، نوں ھمے ادارہءِ بنگیج کاریں کَسانی دیمءَ بازیں جست پاد کاینت۔
پہ درور:۔ ادارہ ءِ پروگرام ءِ دیمءَ آرگ ء ُ آئیءِ سرا کار کنگءِ ھاترا کجام راہ ء ُ رھبند آھانی گورا ھست اَنت، آ کجام عمل اَنت کہ چاگردی مہلوکءِ دلگوشءَ پہ آھانی پروگرامءِ نیمگءَ بَر اَنت، آ وتی ھما پروگرام بہ زانکہ ھما چاگردی نظام کہ آ آئیءَ چہ ھستیں چاگردی نظام ءَ گھتر سرپد بنت، آئیءَ راچے پیمءَ آ ؤرت کن اَنت۔؟ آھانی پروگرامءِ تھا چاگردی لَس مہلوکءِ کجام پائیدگ مان اَنت کہ چہ آھانی سوَبءَ چاگردی لس مہلوک آ دومی سماج واجہءِ نظام یا آئیءِ تباھیءَ چہ در بئیت ء ُ ایشانی گورا بئیت۔؟ء ُ دومی درستاں چہ اھمتریں جست ایش اِنت کہ ھمے مردم وتی پروگرامءِ بنداتءَ بگر میانء ُ تاکہ آسرءَ وتی ادارہءِ کاراں برجاہ چون دار اَنت۔؟ کارانی برجاہ دارگءِ مراد ایش اِنت چوشکہ یک ادارھےءِ تہءَ جتا جتائیں پکرانی مردم رو اَنت ء ُ کاینت، ھمک مردم ءِ جتائیں تب، پکر ء ُ ھیال بنت، ھمکءِ جیڑگ ء ُ کار کنگءِ وتی کَچ ء ُ بود ء ُ صلاحیت بنت، ادارہءِ زمہ داریں مردم اے جتا جتائیں پکر ء ُ ھیالاں یکجاھیءَ گوں چے پیم دیمءَ جنزین اَنت، ایشانی پکر ء ُ ھیالانی میانءِ جیڑ ہ ء ُ جنجالانی گیش ء ُ گیواریءَ چون کن اَنت۔؟ایشانی زمہ واری ء ُ کاراں چے پیم ترتیب دینت۔؟ کجام ھدءَ آھاں گوش دار اَنتء ُ آھانی بیسہ ءَ کجام رنگءَ مھکم کن اَنت تا کہ آ ھانی دلءَ وتی پروگرام اھمیت مدام بالا بہ بیتء ُ نیمراہءَ دم مہ بر اَنت۔
اے دْراھیں کار سیاسی زانتکارانی اَنت، یک ادارھےءِ تھا تہ چوشیں مردم نہ بیت کہ آھانی تھا سیاسی زانت بہ بیت گڑا آ ادارہ وھدی ھسابءَ، جزبات ء ُ چندے روایتی اوگامانی بنیاتءَ، چیزے مدتاں بگندئے سپر کت بہ کنت، بلئے چہ اے پیمیں ادارھاں گھتریں بانداتےءِ اُمیت دارگ ھُشکیں وابے بیت۔ پمیشکہ پہ سیاست کنگءِ ھاترا سیاسی ماحولانی تھا نندگء ُ پاد آھگ ء ُ چہ یکے دومیءَ سکّگ ء ُ دربرگءَ ھوار سیاستءِ سرا علم دارگ ء ُ آئیءِ ترز کارانی سرپد بوگ ھم الم اِنت۔ سیاسی شعور ء ُ سیاسی زانتءَ پد ما کا اِیں سیاسی جھدءِ نیمگءَ،انچوش کہ چاگردءِ ھما کسءَ سیاسی شعور ء ُ زانت ھست اَت کہ آئی آھانی بنیاتءَ یک سیاسی ادارھے دیمءَ آورت، دیمترا سیاسی زانتءِ بنیاتءَ آئیءِ ترز ءِ کارانی راہ ء ُ رھبند ٹھینت اَنت۔ ء ُ نوں اشانی ھواریءَ پشت کپتگیں کار جد ء ُ جھد کنگءِ ئیگ اِنت۔چونھا وَ سیاسی عمل ھما وھدءَ چہ بندات بوت کہ ھما ورنا ءَ چاگردی جیڑھانی سرا جیڑ اِت ء ُ چہ آ چاگردی نظامءِ ھلاپءَ سیاسی شعورءِ بنیاتءَ جتا وتی لیکہ یے دیمءَ آؤرت، سیاسی شعور چہ ھماجاہءَ دیمءَ کیت کہ سیاسی زانت بہ بیت، چہ اے گپ ء ُ گالاں پد یک کسانیں کچےءَ تاں ما ھمے سرپد بوت اِیں کہ سیاسی شعور، سیاسی زانت ء ُ سیاسی جد جھد ءِ وت ماں وتی ھمگرنچی،یک سیاسی پروگرامےءَ یک آسرے دات کن اَنت۔
سیاست ءِ بنیاتءِ سرا چندے گپ ء ُ باوستاں پددیمترا ما سیاستءَ گوں بندوکیں ایدگہ اھمیں پہلوانی سرا گپ جنگءِ جھدءَ کن ایں ، چوشکہ سیاسی ادارہ، سیاسی تربیت،آشوب، آشوبکار، آشوبی ادارہ ،سیاسی ء ُ آشوبی سنچ،زانت، رویہ ءُ دگہ۔۔۔۔
٭ادارہ چون ٹَہ اَنت۔؟
ادارہ جوڑچون بنت، آئیءِ لوٹ چے بنت۔؟کجام سوب بنت کہ آ مردمانءَ ادارہ جوڑ کنگءِ نیمگءَ بر اَنت۔؟یک ادارھےءِ جوڑ بوگءِ پروسیس کجام اَنت۔؟ادارہ بہ زانکہ یک پروگرامےءِ سرا فردانی یک لیکہ یےءِ بنیاتءَ یک یکجاھیں شکل ء ُ دروشمے۔ پہ یک ادارھےءِ ٹہگءَ اولی شرط ایش اِنت کہ آئیءِ گورا بنجاھی لیکہ یے بیت، بہ زان کہ ھما ٹولی کہ یک ادارھےءِ جوڑ کنگءِ نیمگءَ روگءَ اِنت آئیءِ گورا یک تچکیں لیکہ یے بہ بیت۔ ءُ دومی کار ایش اِنت کہ ھمالیکہ (تُری کجام ھم مکسدانی ھاترا بہ بیت)ءَ را دیمءَ برگءِ ھاترا اے ٹولیءِ گورا جتا جتائیں پروگرام بہ بنتءُ سیمی چیز ھمے پروگرام آنءَ دیمروئی دیگ یا دیمءَ برگءِ ھاترا آھانی جتائیں طریقہ کار بہ بنت۔
اے وھداں مئے چاگردانی تھا بے کساس کسان یا مزنیں ٹولی ادارہ آنی شکلءَ ھست اَنت۔ بازیں ادارھانی لیکہ(نظریہ) گوں دومی ادارھاں یک اَنت، بلئے ھما لیکہءِ بنیاتءَآھانی پروگرام بزانکہ کار کنگءِ طریقہ کار یکے دومیءَ چہ جتا انت، ءُ باز ادارہ اَنت کہ آھانی لیکہ ءُ پروگرام ھردو چہ دومی ادارھاں جتا اَنت۔ اے چیزاں چہ ما ھمے اندازہ جت کن ایں کہ ادارھانی گورا آھانی لیکہ ءُ لیکہ آنی بنیاتءَ کارکنگءِ پروگرامانی بلاھیں ارزشتے بیت، بگندئے بازیں ادارھانی بن ھشتءِ ایر بوگءِ مستریں سوب دومی ھستیں ادارھانی لیکہ ءُ پروگرام اَنت۔ ادارھانی جوڑ بوگءِ پروسیس کجام اَنت ۔؟چوشکہ: ۔ مرچی بلوچستان ءِ تہءِ ورنا یا کہ زھگ ءُ زالبول پہ وانگ ءُ زانگءِ ھاترا ھزاراں جیڑہ ءُ جنجالانی آماچ اَنت ، بلوچستانءِ کوہ ،کوچگ ،کلگءُ شھرانی تہا ھماپرائمری ءَ بگر داں ہائی لیولءَ وانگجاھانی نامءَ بازیں بان ءُ بلڑنگ جوڑ کنگ بوتگ ،بلئے ھشکیں کوٹی اَنت ، وانگءُ زانگءِ نام ءُ نشان نیست اِنت ، ھمے ڈولءَ کالج ءُ یونیورسٹی آنی جاورھال ۔۔۔
اے دراھیں وانگ ءُ زانگی جیڑہ ءُ جنجال کہ ھست انت ایشانی زمہ وار ملکی وانگی نظامءِ واکدار اَنت، اے آھانی نزوری ءُ کوتاھی اِنت یاکہ وتی لوٹ ءُ واھگ اِنت ، دومی نیمگءَ ما گندآں کہ ھمے جاورانی تہا بلوچ سماجءِ تہاجتائیں لیکہ آنی بنیاتءَ بلوچ ورنا آنی گل ، کمیٹی یا کہ دگہ ادارہ ئے شکل دیمءَ اتکگ اَنت کہ آ بلوچستانءِ وانگ ءُ زانگی چستءُ ایرانی سرا کار کنگءَ اَنت۔
ادا ما ھمے گند اں کہ بلوچ وانندہ آنی ادارہ آنی جوڑ بوگءِ سوب ملکی ھما واکداریں ادارہ انت کہ آبلوچستانءِ وانگی نظامءِ زمہ وار اَنت، آھانی نزوری کوتاھی یا نہ دلگوشی ءُ بدیں واھگانی سوبءَ چہ دومی نیمگءَ ادارہ چست بوت اَنت، پدا ھمے پروسیس ءَ کمے دیمترا چار، بلوچستانءِ وانگی نظامءِ واکدارانی ھلاپءَ پاد آوکیں بلوچ وانندہ آنی بازیں ادارہ جوڑ بوتگ اَنت، اے کلیں ادارہ یک وھدےءَ جوڑ نہ بوتگ انت، زاھر اِنت یکبرے یک ادارھے جوڑ بوتگ ، بلئے چاگردءِ تہءِ وانندہ تبیں ھما ورنا آنی جتائیں لیکہ یا کہ جتائیں پکر ءُ سوچ آنی سوبءَ چہ دومی یا سیمی ادارہ دیما اتکگ اَنت ۔ اے دومی یا سیمی رندءِ جوڑ بوتگیں بلوچ وانگی ادارہ آنی جوڑ بوگءِ سوب تہنا ملکی بے سوبیں واکداریں ادارہ نہ اِنت، بگندئے ایشیءِ یک سوبے ھما بلوچ وانندہ آنی اولی جوڑ بوتگیں ادارہ ھم بوت کنت۔ بوت کنت دومی یا سیمی جوڑ بیتگیں بلوچ ورنا آنی ادارہ گوں بنداتءِ اولی بلوچ وانندہ آنی ادارہ ءَ ھم لیکہ نہ اَنت، یا کہ آئیءِ پروگرام ءُ طریقہ کاراں گوں اختلاف دار اَنت۔
٭سیاسی ء ُ آشوبی ادارہ ء ُ سیاسی رویہ
سیاسی ادارہءِ مانا ھما ادارہ کہ آ یک سیاسی لیکہ یےءِ بنیاتءَ جوڑ بوتگ ء ُ ادءَ آشوبءِ مراد ادارہءِ ھما سیاسی لیکہ کہ آئیءَ آشوب آرگی اِنت۔آشوبءِ بزانت یک جاورےءِ تہءَ مٹی ء ُ بدلی آرگ یا کہ ھستیں جاورےءَ ماں دگہ جاورےءِ تہا مٹ کنگ۔ ء ُ سیاسی رویہ ءِ مانا ھمے سیاسی لیکہ کہ تو یک چاگردےءِ یک طبقہ یےءِ تھا یا کہ یک ملک ءُ راجےءِ تہا یک کسان یا مزنیں جَنزےءِ ھیسیتءَ دیمءَ برگءَ ئے، تاں اے بہ جیڑ کہ منی رویہ گوں چاگردءِ تہءِ یا کہ ملک ءُ راجءِ تہءِ ھما طبقہ ءِ مہلوکءُ مردماں گوں چون اِنت۔؟ منی رویہ گوں منی ادارہءِ تہءِ ایدگہ باسکاں چون اِنت۔؟ سیاسی اداراھانی تھا آئیءِ باسک ء ُورکرانی سیاسی رویہءِ یک سکیں مزنیں ارزشتے، یک سیاسی ء ُ آشوبی کسےءِ نندگ ء ُ پادآھگ، گپ ء ُ گال کنگءِ انداز، آئیءِ زبان ء ُ لہجہ، آئیءِ حوصلہ ء ُ برداشت، آئیءِ ھر کسان تاں مزنیں عمل سیاسی رویہءِ بنیاتءَ چارگ بیت، پہ درور ادارہءِ اسٹرکچرءِ بنیاتءَ من ادارہءِ تہا یک بنزہ (یونٹ)یےءِ زمہ دارے آں، یا کہ ھنکین یا بنجاہءِ کجام ھم عہدہ یےءِ زمہ وار ے آں،منءَ وتی سیاسی رویہ وتی ادارہءِ سیاسی لیکہءِ بنیاتءَ جوڑکنگ لوٹ اِیت، منی جھد ھمے بہ بیت کہ منی ھر کساں تاں مزنیں عمل کہ آ اسرے دار اِیت آئیءِ تھا چوشیں کمی ء ُ گیشی یے مہ بیت کہ منی سوبءَ منی ادارہءَ تاوان بہ رس اِیت۔ منی رویہ دو جاھاں سکءَ اِھم اِنت، یکے گوں وتی ادارہءِ ایدگہ باسک ء ُ سنگتاں ء ُ دومی گوں ھما چاگردءِ مہلوکءَ کہ من اودءَ پہ آھاں کار کنگءَ آں۔ من اگاں ادارہءِ کجام ھم عہدھےءِ زمہ دارےءِ ھیسیتءَ وتی سنگتانی میانءَ بہ نند آں ء ُ شپ تا روچ پلینڈی بہ کن آں، یکے دومی ءِ بَہ پُشتءَ بے بنیاتیں ھبر بہ کن آں، آھانی تہءَ بد دِلی پیداک بہ کن آں، کَساں کسانیں جیڑھاں گیشینگءِ بدلءَ آزمانءَ سر بہ کن آں، یکے دومیءِ گپ ء ُ گالاں اوپار مکن آں یا کہ آھاں دلءَ بہ کن آں گڑا بہ زانکہ منی رویہ سیاسی رویہ یے نئے۔یک سیاسی ء ُ آشوبی کسےءَ یک مزنیں اوپارےءَ ھوار یک سلامتیں معدھے ھم لوٹ اِیت، تاکہ کسان کسانیں جیڑہ کہ آئیءِ دیمءَ کاینت، آ آھاں ھزم کت بہ کنت۔
اگاں یک آشوبی ادارھےءِ باسکانی ھال ایش بہ بیت کہ سالاں سال بہ نند اَنت ء ُ وتی وت ماں وتی ھما جیڑھاں چہ در اَتک کت مکن اَنت کہ نا سر اِش بِر ء ُ نئیکہ دُمب، یا کہ آوتی تہ ئے گپ ء ُ گال ء ُ جیڑھاں بہ زور اَنت ء ُ بیا اَنت چاگردءِ چار راھانی سرا گور جیگ ماں گورجیگ بہ بنت، وتی انرجی آں وتی بنجاھی پروگرامءِ دیگءِ بدلءَ غیر اصولی ء ُ غیر سیاسی کارانی سرا ھرچ بہ کن اَنت گڑا اے ھسابءَ نہ آ وتءَ منزلے دات کن اَنت ء ُ نئیکہ وتی بانداتءَ۔
٭سیاسی جیڑہ
ادراھانی تھا فرد بنت، زاھر اِنت ھمک فردءِ چیزانی سرا جیڑگء ُ ھیال کنگءِ وتی پکر ء ُ ھیالے بیت، سیاسی ء ُ جمہوری اداراھےءِ تھا ادارہءِ ھمک باسکےءَ وتی ھیالءِ دیمءَ آرگءِ ھک دیگ بیت، ادارہءِ اسٹرکچر بنیاتءَ ادارہءِ یک سطحی فیسلہ یےءِ سرا ھما سطحءِ زمہ داراِیں دُراھیں کس گوشدارگ بنت، دُراھیں باسکانی مجموعی فیسلہ ادراہءِ فیسلہ بیت، اودءَ اے چارگ نہ بیت کہ کجام ھبرءَ کئے کنگءَ اِنت، بگندئے ایش چارگ بیت کہ ھما ھبرءِ ارزشت چی اِنت۔؟ اگاں یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارھےءِ تھا ھمک باسکءَ وتی لیکہءِ دیمءَ آرگ ء ُ آئیءِ سرا گپ کنگءِ ھک مہ بیت، گڑا آ زاھرءَ بگندئے ھچ گُشت مہ کنت بلئے کم کمءَ وتی پاداں چہ آ ادارہءَ کشّان کنت کہ اودءَ آئیءِ گپ ء ُ لیکھاں ھچ پیمیں ارزشتے مہ بیت۔ پمیشکہ اے پیمیں ادارھانی کَساں لوٹ اِیت کہ گوں بُرد باری ء ُ تامبلیءَ ھمک کس یکے دومیءِ گوشدارگءَ پہ رازیگ بہ بیت، الم نہ اِنت کہ ھمکءِ گپ پہ ادارہءَ پائیدگے بہ دار ایت بلئے آئیءَ ھمائیءِ گپءِ مطابقءَ سرپد کنگ بہ بیت۔
یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارھےءِ تھا آئیءِ ورکرانی وت ماں وتی سیاسی جیڑہ، ادارہءِ کارانی سرا یکے دومیءَ گوں اختلاف دارگ، یکے دومیءَ گوشدارگ ء ُ وتی میانءِ جیڑھاں وت ماں وتءَ گیشینگ، ادارہءِ دیمءَ آؤکیں جیڑہ ء ُ جنجالاں سرپد بوگ ء ُ آھانی گیش ء ُ گیوار کنگ، ایش سوبمندیں ادارھانی ورکرانی بود ء ُ کمال بنت۔ بلئے باز اَنچیں جیڑہ اَنت کہ آ ادارہءِ ورکر ء ُ ادارہءِ پروگرامءَ را تاوان دیگءَ چہ ابید دگہ ھچ نہ اَنت۔بازیں ادارہ آنی ورنا ءُ مردمانی چار ءُ بچارءَ گوں برے برے انچیں بے سریں جیڑہ دیما اتکگ کہ آ جیڑہ ادارہ ئے پروگرامءِ بنیاتءَ سیاسی جیڑہءِ جند نہ اَنت ، لھتیں انچیں بے سر ءُ پادیں گلہ ء ُ زاری اَنت کہ آ یک آشوبیءَ ھچ زیب نہ دینت۔بس جیڑہ اِش اَنت کہ ادارہءِ پِلاں باسکءَیا اگدہ دارءَ دوموبائل گون اِنت، پلاں سنگتءَ نوکیں گد گورءَ انت، پلاں سنگتءَ منی ٹویٹ ریٹویٹ نہ کتگ، پلاں سنگتءَ منی میسیج جواب نہ کتگ۔۔۔۔دگہ باریں چےچے۔۔۔“ متلب لھتیں انچیں بے بنیاتیں پکر ء ُ ھیال کہ آ یک ورکرےءِ دیمرویءِ کشکانی دیمءِ ڈنگر جوڑبوگءَ ابید دگہ ھچ نہ اَنت۔ ایش پیمیں ورکرءَ اے سما نہ اِنت کہ من وتءَ ء ُ وتی وھدءَ زوال کنگءَ آں، آشوبی جنزانی تھا ھمکءَ اے زانگی اِنت کہ یک جاھےءَ کہ مرچی من اوشتوک آں، باندا روچ ادانہ من باں ء ُ نئیکہ دومی ء ُ سیمی، اے جاہءَ تھنا لھتیں کرد بنت کہ پشت کپ اَنت، ھما کرد کہ آھاں ادارہءَ را یک جاھے سر کنگءِ ھاترا جد ء ُ جھد کتگ، باقی ھرچی کہ بے بنیاتیں پکر ء ُ ھیال وتسر یں جیڑہ ء ُ جنجال بوتگ اَنت، وھد آھاں انچو گار کنت کہ گوات،یک گواتءَ گونیں کاگدےءَ۔ برے برے ایش پیمیں جیڑھانی گوشدارگءَ گوں انچو ھیران باں ء ُ جیڑاں کہ آشوب اگاں سرپد بہ بیت کہ ایش کس منی نامءِ سرا سیاست کنگءَ اَنت تا آ وتکشی مہ کنت شریں۔آشوب یک جاورےءِ تہءَ بدلی ء ُ گھتری لوٹ اِیت، دلپروشیں، گیمرتگیں ء ُ گند گسڑیں پکر ء ُ ھیالاں ھلاس کنگ لوٹ اِیت، ایشانی زندگ دارگءِ بنیات ھچبر آشوب نئیت۔ بلئے آ کجام سوب اَنت کہ آھانی بنیاتءَ سیاسی ءُ آشوبی ادارھانی تہا اے پیمیں جیڑہ دیمءَ کاینت۔؟
ایش پیمیں جیڑھانی دیمءَ آھگءِ یک سوبے وَ ایش بوت کنت کہ ھما سیاسی ء ُ آشوبی ادارہءِ بنگیجی سرپدی دیگءِ تربیتی ماحول نزور بیت،تربیتی ماحولءِ نزوریءَ ھوار ادارہءِ کار ءُ پروگرامانی سرا ادارہءِ واکدارنی ھاسیں گر ءُ دارے نہ بیت۔ وھدے کہ یک سیاسی ءُ آشوبی ادارہ یےءِ تہا آئیءِ رھبندءَ ھاسیں ارزشتے نہ بوت، آئیءِ کار ءُ پروگرامانی سرا شریں گر ءُ دارے نہ بوت گڑا اودءَبازیں کَساں یا مزنیں نزوری وتی سراں چست کن اَنت کہ آھانی آکبت پہ ادارہءَ باز تاوان بار بنت۔ انچوشکہ یک کسے اگاں نوک یک ادارھےءِ بھر جوڑ بیت، ادارہءِ گورءَآئیءِ تربیت دیگءِ مستریں وھد ھمیش بیت، اگاں اے وھدءَ آئیءَ ادارہءِ راہ ءُ رھبند شریءَ سرپد کنگ بوت اَنت تاں آ پہ ادارہءَ یک جوانیں ورکرے جوڑ بوت کنت بلئے اگاں بنداتءَ ادارہءَ آئیءَ را آئیءِ زمہ داری سرپد کت نہ کت اَنت، گڑا دیمترا آئیءِ شخصیت انچو جوڑ بیت کہ آ وتارءَ ادارہءِ راہ ءُ رھبندانی پابند کت نہ کنت۔
٭ادارہ ئِے زمہ وار
ھمک ادارہ پہ وتی بنجاھی پروگرامءِ دیمءَ برگءِ ھاترا یک ادارھی ڈھانچہ یے جوڑ کنت،چہ اے ڈھانچہ ءِ بنیاتءَ ادارہءِ ورکرانی یک دومیءَ گوں کمیونیکشن، ھمکءِ بود ء ُ صلاحیتانی پدا آھانی کارانی زمہ داریء ُ یک جاہ(Step)یے ءَ سرپد بوگ ء ُ دومی جاھےءِ روگءِ ھاترا ھمیش ڈھانچہ ءِ بنیات گیشینگ بیت۔ انچوشکہ بلوچ چاگردءِ تھا مرچی بساک اِنت کہ آئیءِ تھا بنجاہ ، ھنکین ء ُ بنزہ اَنت کہ اشانی تھا پدا جتا جتائیں زمہ داری اَنت بلئے چہ بنزہءِباسکءَ بگر دانکہ بنجاھی کماشءَ کلانی مکسد یکیں ادارہءِبنجاھی پروگرامءِ دیمروی دیگ اِنت ، بلئے بازیں ادارھانی تھا باز وھداں ادارہءِ باسکانی گورا چہ یک ردیں سوچے دیمءَ کیت، بازیں باسکانی ھیال بیت کہ ما کسانءَ چہ مزنیں اگدھےءِ سرا اے ھاترا برو اِیں کہ ما زمہ دار گوشگ بہ بئیں، مئے نامءِ دیمءَ یک مزنی یے نبشتہ کنگ بہ بیت، بلئے اگاں پہ ھک ء ُ دل بہ چار ئے تاں ادارھےءِ باسکانی زھنءَ ھمیش ھیال چوش بوگی اِنت کہ ”من ھما جاہءَ ادارہءِ ھما اگدہءَ سمبال آں کہ آ منی بسات اِنت، آئیءِ سرا من ادارہءَ چیزے دات کن آں، بگندئے وتی نام چارگی نہ اِنت، ایش ھم چارگی نہ اِنت کہ من پمیشکہ زمہ دار باں کہ ادارہءَ چہ دومیءَ گیش وھد گوازینتگ، اگاں اے چیز ادارہءِ پائیدگانی بنیاتءَ چارگ بہ بنت تاں ھمک کَس اے جیڑ ایت کہ منی زات ءِ تھا چے ھست، ادارہءَ چے دات کن آں ، کجام اگدہءِ کاراں پیلو کت کن آں کہ آئیءِ ڈبہ آں کوپگءَ بکن آں۔
٭سنگتی رشتہ
فرد وھدے کہ چہ وتی زاتاں درکپ اَنت یک اجتماعی لیکہ یے ءِ بنیاتءَ سیاسی ءُ آشوبی ادارھےءِ شکلءَ یکجاہ بنت گڑا آھانی زندگی تب ء ُ ماحول، آھانی رویہ چہ زاتی زندگی ماحولءَ پھک جتا بیت، ادئے کَسانی رشتہ چہ ایدگہ عام زندمانءِ ایدگہ رشتہ آں بالا بیت ء ُ یک سنگتی رشتہ یےءِ تھا کیت۔ سنگت بزانکہ یکے دومی ءِ ھم پکر ،ھم تبءُ ھمکاریں ھمبل، سیاسی ءُآشوبی ادارھانی تہا سنگتی رشتہ دنیاءِ عظیم تریں رشتہ آں چہ یکے۔ سیاسی ءُ آشوبی ادارھانی تہءِ یک باسکےءَ پہ الم بیت کہ آ وتی ادارہءِ تہاسنگتی رشتہءِ معیارءَ بہ زانت، پہ سنگتانی دارگءِ ھاترا آھانی تب ء ُ ھیالاں سرپد بہ بیت، کجام سنگت ءِ جیڑگ ء ُ ھیال کنگءِ کد ء ُ بستار چے اِنت ء ُ کجام سنگتءَ من چے پیم گوں وتی کاراں دیمءَ برت کن آں۔ اگاں یک سیاسی ءُ آشوبی ادارہ یےءِ تہءِ سنگت یکے دومیءِ سنگتی رشتہ ءَ سرپد مہ بنت، یکے دومیءَ اوپار کت مہ کن اَنت، بَہ پُشتءَ بہ نند اَنت ء ُ یکے دومیءِ سرا وتسر ء ُ بے بنیاتیں گپ بکن اَنت، ھر یک سنگتے پہ دومی سنگتءِ ھونءَ تنگ بہ بیت، ایش پیمیں عمل اوں پہ یک آشوبی ادارہ یےءَ مزنیں تاوانے بوت کن اَنت۔
٭زاتی جیڑہ
انچائیں ھسابءَھمک کَس یک زاتےءِ واھند اِنت، یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارہ یےءِ تھا مردمءِ زات یا کہ آئیءِ زاتی زندمانءِ واھشت چے پیمیں ارزشتے دار اَنت۔؟ مثالءِ ھبرءَ من انگت یک ادارھے ءَ ھوار نہ بوتگ آں، چہ ھوار بوگءَ پیسر منءَ آئیءِ بنجاھی لیکہ ء ُ رھبندءِ سرا جیڑگی اِنت، وھدے کہ من آئیءِ دراھیں بنکی چیز من اِتنت ء ُ آادارہءِ باسکے جوڑ بوت آں۔ تاں منی سرا الم بیت کہ ادارہءِ پیسلہ آنی دیمءَ پہ وتی زاتءَ ،منی زاتی واھشت ء ُ پیسلہ ارزشتے مہ دار اَنت، اگاں نایک کسے وتی ادارہء ُ آئیءِ پروگرامانی دیمءَ وتی زات ءَ کُشت مہ کنت گڑا آ کَس پہ وتی ادارہءِ پروگراماں پائیدگ مند بوت نہ کنت، چیءَ کہ پہ یک کسان یا مزنیں آشوبےءِ آرگ ء ُ سیاسی کارانی دیم برگءِ ھاترا تھنا آسودگیءَ گوںنندگ ء ُ اے گوشگ دردءِ دوا نہ اِنت کہ دنیاءِ پلاں ادارہ یا کہ کسان یا مزنیں جنز کہ آ ادارہانی بنیاتءَ جنزاتگ انت آھاں چوش آشوب آورتگ، پلاں جنزءِ انچو مہلوک کربان بوتگ، بگندئے عملی ھیسیتءَ چینکس کہ تئی ادارہءِ لوٹ بنت ترا ھم پیلو کنگ لوٹ اَنت۔ بہ جیڑ تو اگاں یک ادارہ یےءِ بھرءِ تو چے کنگءَ ئے، اشیءِ ھاترا ترا وتی زات ء ُ وتی ادارہ دیم پہ دیم کنگ ء ُ گوں ایمانداریءَ چارگ لوٹ اَنت، ھما سوچ، ھما پکر، ھما عمل کہ تئی سیاسی ء ُ آشوبی ادارہءِ لوٹ اَنت، چے آ تئی تہءَ ھست اَنت؟ چے تئی زھن ء ُ سوچءِ تہءَ چوشیں ھچ پیمیں پکرءُ ھیالے نیست کہ اودءَ تووتی ادارہءَ چہ گیش زاتءِ پائیدگاں چارگءَ ئے۔؟ اے ھم بہ جیڑ کہ تئی بنیاتی پیسلہ بنجاھی لیکہ ءِ بنیاتءَ چیءِ ھاترا بوتگ،داںھما وھد ءَ تراوتی توکل دور دیگی نہ اِنت تا کہ تو وتی ادارہءِ لیکہءَ را یک آپسرےءَ سر مکن ئے۔
٭تنقید ء ُ مکالمہ ءجرات(نگد ء ُ گپ ء ُ گال)
سیاسی ءُ آشوبی ادارہ آنی تہا تنقید ءُ مکالمہ ءِ بلاھیں ارزشتے بیت، آشوبی مردم گوں راستیءَ باز نزدیک بنت، نہ آھاں راستیءِ گوشگ تور اِیت ء ُ نئیکہ گوشدارگ، تنقید (خود تنقیدی) یک اَنچیں عمل یے آ آشوبی کَساں چہ تاوان باریں کاراں رکین اِیت ء ُ جوانیں مثبتیں عملی جد ء ُ جھدءِ نیمگءَ بارت اِنت۔ بزان وتی ھیال یا کہ کارانی پلگارگ ء ُ گِہءَ چہ گھتر کنگءِ ھاترا تنقید (برائے اصلاح) کنگ المی اِنت۔ تنقیدءِ اے پہلو ءِ مانا یک جاورےءَ، آئیءِ ھستیں جاورءَ چہ جتا ء ُ گھتر سرپد بوگ ء ُ آئیءِ سرا گپ کنگ۔تنقید بہ بیت یا کہ مکالمہ پہ یک ادارھے ءِ ھاترا المی ایں شئے اَنت،یک ادارھےءِ ورکرانی کارء ُ کردانی تہءَ گِھتری یا مٹی ء ُ بدلی ھما وھدءَ کیت کہ ادارہءِ باسک آھانی سرا تنقید یا کہ مکالمہ بہ کن اَنت۔
بلئے اگاں چہ تنقید ءِ بدلءَ یک آشوبی ادارھےءِ مردم مدام بہ نند اَنت زاتی یابے بنیادیں دنیائی ھما جیڑہ کہ آجیڑھی جند نہ اَنت آھانی سرا گپ ء ُ گال یا وھد زوالی بکن اَنت ء ُادارہءِ نیمگءَ چہ ھمے بے بنیاتیں گپ ءُ گال اگاں دارگ مہ بنت تاں آسرءَ ادارہءِ ھمک باسک چہ راستیں سیاسی ء ُ آشوبی سپرءَ گستہ بیت ء ُ کُنٹ زھن، مناپک، بے دل ء ُ لگور بہ زانکہ انچو جوڑ بیت کہ آ پہ یک آشوبی ادارہ یےءَ پائیدگ مندیں کسے جوڑ بوت نہ کنت۔آشوبی آنءَ مدام وتی گپ ء ُ گالانی ھیال ھم دارگ لوٹ اَنت، چوش مہ بیت کہ لا شعوری بنیاتءَ ادارہءِ اھمیں جیڑہ ءِ بدلءَ ادارہءِ کسانی گپ ء ُ گال غیر زروری ء ُ غیر بنیاتی گپ ء ُ گالانی نیمگءَ برو اَنت ء ُ پہ ادارہءَ تاوان بہ بنت۔ ء ُ دومی ھما ادارہ کہ آئیءِ تہءَ تنقید یا گپ ء ُ گال کنگءِ اجازت نہ بوت، گڑا ایش ھم پہ ادارہءَ مزنیں تاوانے بیت کہ چہ ایشیءَ ادارہ ءِ کار اوشتءِ آماچ بنت، اودءَ ھچبر بدلی نئیت۔ پمیشکہ آشوبکاراں مدام لوٹ اِیت کہ وتی دلاں مزن بہ کن اَنت تا کہ وتی سنگتانی سرا تنقید کنگءِ جرات بہ دار اَنت ء ُ دومی کسےءِ سرا کہ تنقید کنگ بیت آ اوپار کت بہ کنت ء ُ تنقید زات ءُ پاتانی سرا اِناں بگندئے مدام ادارھی نزروی ء ُ کمی ء ُ گیشی آنی سرا کنگ بہ بنت۔
اے دراھیں گپ ء ُ گالانی مول ء ُ مراد یک سیاسی ء ُ آشوبی ادارھےءَ گوں بندوکیں ورکرےءَ آئیءِ بنیاتی لھتیں زمہ واری آنی گوشگ انت کہ یک سیاسی ء ُ آشوبی کس یے انچو بہ زانت کہ من کئے آں، چاگردءِ تہءَ منی ھسیسیت چے اِنت، یک آشوبی ورکر ء ُ عام مردمیءِ میانءَ چے پیمیں تپاوت بنت، منی ھمک عمل بہ زانکہ رویہ گوں منی سنگتاں ھوار گوں چاگردی مہلوکءَ چے پیم بہ بیت، منی تہءَ گپ کنگ ء ُ گپ گوشدارگءِ بود کجام ھدءَ ھست اِنت،یا بہ بیت اِیں۔ بائید اِنت ھمک سیاسی ء ُ آشوبی ورکر مدام وتی جندء ُ جندءِ رویہ آنی سرا چار ء ُ بچار بہ کنت، چیءَ کہ تا ں وھدے آ وتی تہءَ آشوب آورت مہ کنت گڑا دومی سنگت یا کہ چاگردءِ تہءَ مٹی ء ُ بدلی آؤرت نہ کنت، پمیشکہ یک آشوبیءَ آشوبءِ دراھیں سپت زانگ ء ُ پھمگ ء ُ آھانی سرا عمل کنگ لوٹ اَنت۔
Baloch Students Action Committee is a Student political organization that aims to work for the betterment of Education in Balochistan and politicizing the youth
