جتائی: نجیب محفوظ – رجانک : شرف شاد

زمانگ سک زوراک انت۔ ہمک مردم اڑءُ جنجال ءَ کپتگ۔ رنج ءُ مشکل سگگ ءَ اِنت۔ اے دورءَ رزق ءُ روزیگ ءِبرکت شُتگ۔ لجّ ءُ حیاءِ نام پشت نہ کپتگ۔ ادب ءُ شرفداری دنیا ءِ دیناں شتگ انت۔ چہ وھدی دورءَ مرچی ئیں دورءِ بنیادم گیشتربدحال اِنت۔ مئے زمانگءِ زوراک ما وتیں۔ ہمے وڑا وتی تہا جُشان ما چہ زندگیءَ لِکّگ لوٹیں۔جلال آفندی رغیب اگاں زنگ جنئگءَ اَت میاریگ نہ اَت۔ آ وانگءُ زانگءِ محکمہءَ اکاونٹینٹ اَت۔ اُمبر نزِّ چِلّ ءُ ششسال اَت۔ پاکیں پروردگارءَ چہ وتی دو نعمتاں یکے آئیءَ بکش اتگ ات ۔آئیءِ شش بچکیں چُک ات انت۔ پگار ماہے دو ہزار اَت۔زندگیءِ گرانیں بارءَ سرین کُمپ کتگ ات۔ آ اسکولءِ فیساں جنجال اَت۔ مدام کہ فیسانی دئیگءِ وھدبوت۔ آئیءَ نُرنڈاِت۔ ” منی وڑیںمردمے…. شش چُکانی پت…. دو کالجءَ ، دو ہائی اسکولءَ ، یکے پرائمریءَ ءُ یکے لوگءَ ۔ جن ءُ مات بئے نہ اَنت۔ وانگءُزانگءِ وزارتءِ نیمگا بس یک زہگےءَ اسکالرشپ دئیگ چہ کارءَ کئیت۔ ملکءِ گیشتریں مردم آمیدگس ءُ انصافءَ دلپروش اَنتءُاے اوستءَ ہم نہ دار اَنت کہ گہتری اتک کنت۔“ آئیءَ چہ وتی نیمگا باور بوتگ ات کہ وشحالی ءُ روزیگ پہ ہمایان انت کہ آہانیپت ، ناکوءُ وسرک واکداراَنت یا مزن مزنیں اگدہانی سرا انت۔ پہ آئیءِ وڑیں مردماں بس پوریاگری ءُ بزگری، زندءِ گرانیںمشکلاں سگگءَ ابید دگہ ہچ راہ ءُ در پشت نہ کپتگ۔ہمے وڑا زندءِ شپ ءُ روچ گوزان ات انت کہ حامد بک شامل وانگ ءُ زانگءِ وزیر بوت۔ گوں اے نامءِ اش کنگءَ آکوہنیں روچانی ترانگءَ کپت۔ ماں روتاکءَ حامدءِ اکسءِ سرا آئیءِ چم سک بوت انت۔ گشئے آئیءِ تاموریں دنیاءَ روژنائیءِ شہمےبلان بوت۔ آئیءِ زندگیءَ اوست ءُ امیتانی کوشے ءَ کش ات ۔ آئیءَ حیال کت۔ ” بائد انت من گوں آئیءَ دپ بہ کپاں ۔ وتی اڑ ءُجنجالاں گوں آئیءَ بہ گشاں۔ منی دلءَ ، آ منی دزبندیءَ سرءَ نہ گوازینیت“یک روچے آ شرفداریں وزیرءِ کارگشادءِ گورا شُت۔ کاگدےءِ سرا وتی نام نبشتہ کت۔ گاٹءَ کاگد زُرت ءُ تہا بُرت۔ آ پہاوست ءُ امیتے اوشتاتگ ات کہ گاٹ واتر بوت ءُ گوں آئیءَ گشت:”واجہ ! مرچی سک دزگٹّ اِنت، تو باندا نیمروچءِ وھدءَ بیا۔“آ گوں ناکامیں دلے واتر بوت۔ آئیءَ وتی کارءِ دورانءَ مزنیں مردمانی مزن شانی ءُ سُنٹ مِکّی باز رندءَ دیستگ ات بلےمُردنی ئیں آئیءَ وزیرءِ دزگٹیءِ گپ وش نہ بوت۔ آئیءَ جیڑاِت۔ ”بوت کنت ، نوں زرّاں زُرتگ، منا بے حال اِنت“۔دومی روچءَ نیمروچءَ آ پدا اودا سر بوت۔ مزنیں ودارےءَ رند لوٹائینگ بوت۔ آئیءِ دل چیر ءُ سر بوؤگ ءَ ات ۔ اوتاکءَگران نہادیں قالین پچ ات انت۔ شرفداریں وزیر ٹیبلءِ سرا تالانیں کاگدانی وانگءَ دلگوش اَت۔ آئیءِ پادبرمشءِ توارءَ وزیرءَ وتی چمچست کت انت ، گوں آئیءَ دست ءُ دروھ بوت۔ آئیءِ دیمءِ سرا اجبیں بچکندگے اَت….”ایہہ ، توئے ؟…. من چہ نامءَ کمے سہہوارتگ۔ تو انگتہ زندگ ئے ؟“جلالءَ آئیءِ گُڈی گپ وش بوت۔ کمے پہ ہاتر بوت۔ گوں ادب دار ءُ سنگینیءَ گشت۔ ” جی ہو واجہ ! من انگتہ وتی بہرءِزندگیءَ سگگءَ یاں“شرفداریں وزیرءَ روک روکءَ آئیءِ نیمگا چار ات ۔ کرسیءِ پُشتءَ تکہ دات ءُ درّائینت۔ ” بگش واجہ ! چہ گپ اِیت“” جی واجہ ! من تئی درءَ عرضےءَ اتکگاں۔ وتی اڑ ءُ جنجالانی کسہاں آرگءَ۔ منی کہول سک مزن انت۔چُک گیشتراَنت ءُ پگار کمتر۔ من نہ گشاں کہ قانون لگتمال کنگ ءُ منا مستریں اگدہے دئیگ بہ بیت یا منی پگار گیش کنگ بہ بیت۔منی گوں تو منی واجہ پہ عاجزی دزبندی ایش انت کہ منی کالجءَ وانوکیں دوئیں چُکاں اسکالرشپ دئیگ بہ بیت۔“” دوئیناں ہواریءَ ….؟“ وزیرءَ گشت۔” منی گران مہذبیں واجہ ! من گوں مزنیں اوست ءُ امیتاں تئی گورا اتکگاں۔ اسکولءَ ہم سبق بوتگیں ۔ منی حیالءَ تئیگورا منا چیزے حق ہست۔ تو بلکیں چو ہم سرپدئے کہ منءَ دگہ چار دانگ چُک ہم ہست“۔وزیرءَ درّائینت:”بیار وتی درخواستءَ “آفندیءَ ہر چیز ساڑی کتگ ات۔ اشتاپیءَ چہ کیسگءَ درخواست کش اِت۔ شرفداریں وزیرءِ دیما ایر کت۔ وزیرءَ گوں نیمنگاہیءَ درخواستءِ نیمگا چمشانک دات۔ قلم چست کت۔ چیزے نبشتہ کتءُ گوں جلال آفندیءَ گشت۔ ”دلجم بو، اے چشیں مزنیںکارے نہ اِنت“جلال آفندی کمے جہل بوت ءُ گوں وزیرءَ دست ءُ دروھ بوھگءَ رند چہ آئیءِ کارگسءَ درکپت۔ وتی کارگسءَ واتربوھگءِ وھدءَ آ دلجم ءُ گلءَ بال اَت۔ کمے باز حیرانیءِ آماچ ہم ۔ ”حامد شامل وَ ہچ بدل نہ بوتگ۔ نہ گشئے پیرینے۔ انگتہ زرنگ ءُورنا انت۔ کئے باور کنت کہ مئے ہر دکانی امبر چل ءُ پنچ سال اِنت ۔ من وَ پورا آئیءِ پتءِ ہمسروآں“آ یک گیگءَ وزیر ءِ گوست ءُ انوگیں زمانگءِ بابتءَ جیڑگءَ اَت۔ وتی کوہنیں سنگتیءِ بابتءَ …. ۔سُبارگءَ رند دم ءُ دُوتءَ نشت گُڈا سگریٹ لنککانی شمءَ ایراَتءُ حیال ءُ جیڑگانی تہا گار بوت۔ گوستگیں زمانگءِ مج ءُدنز کم بوھان ات انت۔ یکیں بنچءِ سرا آئیءِ راستیں کشءَ حامد شامل نشتگ ات۔ دوئینانی نیامءَ پرک ءُ تپاوت نیست ات۔ بساسکولءِ روگ ءُ آہگءِ وھدءَ کرنگشیں گاٹے آئیءِ ہمراہ ات کہ چو ساھگءِ وڑا آئیءِ ہمراہ اَت۔ سنگتاں سیاہیں گاٹءِ سرا آ کلاگزُرتگ اَت۔ اسکول مدام آہانی نیامءَ باجبری اَت۔ ہر یکے چہ دومیءَ باج برئگءِ جہدءَ ات۔ حامد شاملءَ اسکولءِ زانتکاریں اُستاداںچہ ٹیوشن ہم ونتگ ات۔ آ مدام برابر بوتگ انت ، چو بگش جلال آفندی کمے باز دیما بوتگ۔لئیب ءُ گوازیءَ ہم آہانی میانءَ مدام باجبری بوتگ۔ گوازیءِ اُستادءَ پہ فٹ بالءِ گوازیءَ اگاں بچکانی چکّاس گپتگ اتاَنت گُڈا جلال آفندی چہ درستاں دیما اَت…….. زندگیءِ کاراں بچار ، تچ ءُ تاکءَ حامد شامل چوں دیما دراتک ءُ جلال آفندی پُشتءَپشت کپت!! یکیں بنچ ءِ سرا نشتگیں دو نودربر، یکے وزیر بوت ءُ دومی حساب کش یے!!زندءِ مشکل ءُ بانداتءِ ترسناکیں حیالاں آگورجتگ ات۔ آئیءَ سگریٹ کُشت ءُ نُرنڈانءَ کرسیءَ تکہ دات…. ” سوگند انتحداءِ کہ آ وزیریءِ قابل نہ اِنت۔ “ پدا آئیءَ ٹوٹل جت کہ آ چون وزیریءَ شُت ءُ سر بوت۔ کالجءَ رند ، دوئینانی راہ جدا بوت انت ۔نیزگاریءِ سببءَ آئیءَ دیما ونت نہ کت۔ حامدءَ لاءکالجءَ وانگ بندات کُت۔ قانودءِ مزنیں ڈگری یے گپت۔ آئیءِ کماش محمد باشاشامل قانودءِ وزیراَت۔ آئیءَ آ وتی محکمہءَ گریڈ 5ءِ افسرے کنائینت۔ رند ءَ گیشیں وانگ ءُ زانگءِ ہاترا فرانسءَ دیم دات۔ چندےسالاں رند آئیءِ آروس گوں حامد باشاءِ جنئکءَ بوت۔ حامد باشا باز رندءَ وزیر بوتگ ات ۔حامد شامل اناگہ آئیءَ افسر گریڈ 3ءِ اگدہرس ات۔ آ قانودءِ وزارتءِ ڈائریکٹر جوڑ کنگ بوت۔ چندے مدتءَ رند آ اسوانءِ کمشنر کنگ بوت۔ پدا سوئیز کینالءِ ڈائریکٹرجنرلءِ اگدہءِ سرا دیمروئی دئیگ بوت۔ نوں آ وانگ ءُ زانگءِ وزیر کنگ بوتگ ات۔ وانگ ءُ زانگءِ وزیریءَ انگتہ آئیءَ دو سئےہپتگ نہ گوستگ ات کہ روتاک ءُ ماہتاک آئیءِ قانود ، وانگ ءُ زانگ ءُ انتظامی بود ءُ برکت ءِ جوانیانی ستاءءُ توسیپءَ لِبز ءُ لیتارات انت۔ وانگءُ زانگءِ محکمہءَ کمی ءُ گیشیانی بابتءَ آئیءِ شوربندیانی توسیپءَ زمین و آزمان یک کنگ بوت اَنت۔ راغب آفندیءَ پہم اِت کہ روتاکانی درستیں گپ راست انت بلے اناگہ آئیءِ چم یک نبشتانکےءَ کپت اَنت کہ آئیءِ نبشتہ کارءَ نبشتہ کتگ اتکہ شرفداریں وزیرءَ اسکول ءُ کالجءِ دورءَ وانگ ءُ زانگ ، لئیب ءُ گوازی دوئیناں مدام اولی نمبرگپتگ…….. گوں اے گپءِوانگءَ جلال آفندیءَ سک کند گ اتک۔ ….” نوں من واجہیں وزیرءِ قانودی ءُ انتظامی زانتکاری ءُڈگریانی راستیءَ سرپد بوتاں ۔جلال آفندی رغیبءَ حیال کت۔ ”ہو، ڑے دنیا“ آئیءَ اے فکر ءُ جیڑگ چہ دلءَ کشّگ لوٹ ات انت۔ تاکبندےءِ تاک لیٹینتاَنت۔ شرفداریں وزیرءِ یاتانی اُرش برجاہ ات۔ آئیءِ چم تاکبندءِ عکسےءِ سرا سک بوت انت۔ اے وَ مئے ہما وانگءِ زمانگءِاکسے۔…. اولی ردءَ اُستادانی دیمءَ آ گل ءُ شاد درا بوھگءَ ات آئیءِ راستیں کشءَ شرفداریں وزیر مونجا ءُ ملور اوشتاتگ ات۔آئیءِ پیشانیءِ سرا نشتگیں مگسک اکسءَ پدراَت۔ مگسکءِ ترانگءَ گوں آئیءَ سک کندگ اتک۔ مگسک اولءَ جلال آفندیءِپیشانیءِ سرا نشت ۔ اکس کشءَ وھدے آ بال دات گُڈا حامد شاملءِ پیشانیءِ سرا نشت۔ بوت کنت ہمے نیک بحتیءِ مگسک اَت۔ گوںاکسءِ گندگءَ آئیءَ دراہیں کسانی گیر اتک۔ آئیءِ ارواہءَ کسانی ءِ روچ تازگ بوت انت۔ دل چہ وشیاں سرریچ بوت۔ وتی ہمجماعتیں نودربرانی اکسءِ گندگءَ گوں آئیءَ حیال اتک ۔ نوں اے درست کجا بنت؟ گڈی ردءَ اوشتاتگیں نودربر آئیءَ اولی نگاہءَپجاورت۔ اے عبدالمالک منا ات۔ مدام اسکولءَ مریءَ گپتگ ات۔ آئیءَ وانگ نیم شلونگ یلہ دات۔ درستیں نودربرانی دروشم آشناات انت۔ دومی ردءَ اوشتاتگیں یک نودربرے آئیءَ انچو دُرست کت گشئے ذی گوں آئیءَ دیم پہ دیم بوتگ۔ آ سک مزنیں افسرےءِچُک ات۔ انتظام کاراں آ مدام سلام داتگ ات۔ اُستاداں ہم آئیءِ ہاترکُت۔ وانگءِ سرجم کنگءَ رند اولءَ آ ماں آمیدگسءَ افسر ءُ پدامجسٹریٹ بوت۔ چریشاں انچیں نودربرانی اکس ات انت کہ آ لس مردمانی چُک ات انت۔ چہ آہاں لہتے گوں آئیءَ وانگءُ زانگءِوزارتءَ کارءَ ات انت۔ آ جوانیءَ پجارگ بوت انت۔ ہمے ردءَ گڈی نودربر سکیں بے بحتے اَت۔ مدام گوں استاداں گٹّ ءُ نیش ات۔ہمے سببءَ یک روچے چہ اسکولءَ کشگ بوت۔ دُزی ءُ ڈنگیءِ سببءَ ہمک روچ بندی جاہاں بند اَت۔ حنا عبدالسید اولی ردءَ نیامءَاوشتاتگ ات۔ آ مدام اسکولءِ شیوار ءُ زانتکاریں نودربراں شمار بوت۔ اسکول ءُ رندءَ کالجءَ مدام گوں جوانیں نمبراں پاس بوت۔لاءکالجءَ وانگءَ اَت کہ سینہءِ نادراہیءِ سببءَ وانگ سرجم کت نہ کت۔ دو سالءَ رند جانسلامتی ءِ وزارت ءَ کلرک بوت۔ نوںنیک بحتیءَ شرفداریں وزیرءَ ہچ وڑا کمتر نہ اَت۔ہمک کسءَ وتی بحت ءُ نصیبءِ حسابءَ وتی وتی بہر رستگ ات۔ ہما زمانگءَ کہ آ اسکولءِ کمپانءِ تہا ات انت۔ آہانینیامءَ ہچ فرق ءُ تپاوت نیست ات ۔ نوں زندگیءِ تچ ءُ تاگاں آہانی نیامءَ دیوالے بستگ ات۔ کسے جہل ، کسے بُرز ۔کسے کم ، کسےگیش۔ کسے پہ چنڈے نان ءَ مہتاج ات ءُ کسے وزیریءِ کرسیءِ تامءَ گرئگءَ ات۔ پدا چراہاں ہمک مردم چہ وتی زندءَ شزار ءُ چہوتی بحتءَ گلگداراَت۔ہمے وھدءَ جلالءِ چم گھڑیالءَ کپت انت۔ چار بج نزیک ات۔ چُکانی لوگءَ واتربوھگءِ وھد ات۔ دمانےءَ رند لوگزہگانی کندگاں پُرّ ءُ چکار بیت۔ زندگیءِ براہداری آئیءِ لوگءَ واترکنت۔ گوں اے حیالءِ آیگءَ آئیءَ تاکبند یک نیمگے چگل دات ۔وتی دل چہ گوستگیں زمانگءِ مونج ءُ ملوریاں آجوکت ءُ چُکانی وش اتکءَ ساڑی بوت۔ وتی جند گوں اے گپءَ ایمن کنگءِ جہدکت کہ ” جوانیں گپے نہ اِنت کہ مردم دگرانی چست ءُ ایرانی بابتءَ حدّءَ گیش فکر ءُ حیال بہ کنت۔ اے وڑ ءَ المابے تاہیری گیشتربنت۔ پہ منی دلجمی ءَ ہمے گپ بس انت کہ شرفداریں وزیرءَ گوںمن گشتگ :’دلجم بو، اے چشیں مزنیں کارے نہ اِنت